W powszechnej świadomości panuje głęboko zakorzenione przekonanie, że kto chce skorzystać z usług adwokata ten musi się liczyć z dużymi wydatkami. Dlatego na wszelki wypadek wiele osób rezygnuje z zasięgnięcia profesjonalnej porady oddając swój los w ręce Google, które, jak wiadomo, zna odpowiedź na każde pytanie. To wbrew pozorom wcale nie takie złe rozwiązanie, pod warunkiem, że się wie czego szukać i jak w praktyce skorzystać ze świeżo nabytej wiedzy. Oczywiście przy założeniu, że ta świeżo nabyta wiedza jest coś warta.
Można też podejść do sprawy bardziej odpowiedzialnie i skorzystać z darmowej pomocy prawnej. Wbrew pozorom możliwości jest całkiem sporo.
Poniżej omawiam kilka sposobów na uzyskanie nieodpłatnej pomocy prawnej. Niektóre z nich są bardziej oczywiste, inne mniej. Łączy je to, że każdy daje możliwość całkowicie darmowej, bezpośredniej rozmowy z profesjonalistą.
1. PUNKTY DARMOWEJ POMOCY PRAWNEJ
W 2015 roku weszła w życie ustawa o nieodpłatnej pomocy prawnej oraz edukacji prawnej (obecnie jest to ustawa o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej).
Daje ona możliwość skorzystania z dwóch form pomocy – porady prawnej udzielanej przez adwokatów, radców prawnych, doradców podatkowych albo rzeczników patentowych, bądź też z tzw. poradnictwa obywatelskiego. Od tego roku istnieje również możliwość skorzystania z nieodpłatnej mediacji.
Na czym dokładnie taka pomoc polega?
Pełniący dyżury w tzw. Punktach nieodpłatnej pomocy prawnicy udzielą Ci informacji niemal z każdej dziedziny prawa. Mogą poinformować Cię o obowiązującym stanie prawnym, o Twoich prawach i obowiązkach, wyjaśnić w jaki sposób rozwiązać Twój problem prawny.
Mogą też przygotować dla Ciebie pismo o zwolnienie od kosztów sądowych, ustanowienie pełnomocnika z urzędu w postępowaniu sądowym lub ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego w postępowaniu sądowoadministracyjnym.
To, czego prawnicy nie będą mogli dla Ciebie zrobić, to przygotować pisma w postępowaniu, które już się toczy. Mogą natomiast pomóc Ci w zredagowaniu pisma, które takie postępowanie ma zainicjować (np. pozwu czy zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa), albo podpowiedzieć, jak np. przygotować wniosek o rozłożenia grzywny na raty.
Aby skorzystać z takiej pomocy nie trzeba spełniać żadnych warunków poza jednym – złożeniem pisemnego oświadczenie, że nie jest się w stanie ponieść kosztów odpłatnej pomocy prawnej.
Lista punktów nieodpłatnej pomocy prawnej dostępna jest w urzędach gminy, urzędach miasta lub starostwach powiatowych.
2. FUNDACJE
Niemal w każdym mieście działają fundacje, które udzielają bezpłatnych porad prawnych. Porady te zazwyczaj są zbieżne z celami statutowymi danej fundacji – mówiąc wprost, jeżeli fundacja zajmuje się np. pomocą osobom, które doświadczyły przemocy w rodzinie, to tego rodzaju porad będą udzielać współpracujący z nią prawnicy.
Listę fundacji najłatwiej znaleźć przez Internet. Trzeba jednakże zachować czujność – przed skorzystaniem z porady na wszelki wypadek dobrze jest upewnić się, kto takiej porady będzie udzielał i czy ba pewno będzie to osoba, która się na danej tematyce zna.
Plusem skorzystania z tego rodzaju pomocy jest to, że jeżeli już natrafimy na fundację zajmującą się problematyką, która nas dotyczy, to prawie na pewno pracujący w niej prawnicy również będą z nią obeznani. Ponadto jeżeli fundacja funkcjonuje już od dłuższego czasu, to bez względu na to jak zawiły wydaje się twój przypadek osoba, z którą przyjdzie Ci porozmawiać, najprawdopodobniej miała już z nim w przeszłości do czynienia.
3. KLINIKA PRAWA
Pod tą ładną nazwą kryją się studenckie ośrodki pomocy prawnej udzielanej nieodpłatnie przez studentów ostatnich lat wydziałów prawa. Co do zasady jest ona przeznaczona dla osób w trudnej sytuacji materialnej.
W razie, gdyby ktoś obawiał się, że studentom może brakować wiedzy i doświadczenia w udzielaniu porad, od razu wyjaśniam, że są oni nadzorowani przez osoby, które taką wiedzę i doświadczenie posiadają.
Zakres pomocy udzielanej w klinikach prawa jest co do zasady zbieżny z tym, jaki jest udzielany w punktach nieodpłatnej pomocy prawnej.
4. FORA INTERNETOWE NA BLOGACH PRAWNICZYCH
Fora internetowe blogów prawniczych to bardzo niedoceniane miejsca, w których można uzyskać darmową poradę prawną.
Pytanie na forum oczywiście najlepiej zadać pod postem dotyczącym zagadnienia, które Cię interesuje. Najpierw jednak przeczytaj uważnie sam post – być może rozwiązanie Twojego problemu już tam jest. Jeżeli jednak informacje w nim zawarte są niewystarczające, albo nie jesteś pewien, czy to co przeczytałeś znajdzie zastosowanie w Twojej sytuacji, po prostu zapytaj. Uwierz mi – jeżeli ktoś poświęca swój czas i pisze bloga, to nie ma dla niego większej nagrody niż komentarze i pytania czytelników. Jest spora szansa, że autor bloga będzie chciał się wykazać i tym sposobem skorzystacie oboje.
5. KANCELARIE ADWOKACKIE
Z pewnością teraz przecierasz oczy ze zdumienia – domyślam się, że kancelaria adwokacka to ostatnie miejsce, w którym spodziewasz się uzyskać darmowej pomocy prawnej. Wystarczy jednak poświęcić trochę czasu, przejrzeć strony internetowe kilku czy kilkunastu kancelarii w danym mieście aby się przekonać, że na wielu z nich znajduje się informacja o tym, że w konkretne dni porady są udzielane zupełnie za darmo.
Poniżej cytat z jednej z takich stron:
„Kancelaria oferuje Państwu nieodpłatną pomoc prawną, organizując dni bezpłatnych porad prawnych minimum raz w miesiącu”
Nie pozostaje zatem nic innego jak zadzwonić i zapytać, w jakie dni udzielane są bezpłatne porady prawne i powołać się na informację zawartą na stronie. Tak na wszelki wypadek, gdyby ktoś zapomniał, do czego się publicznie zobowiązał ;)
Bardzo często tego typu rozwiązania są stosowane w młodszych kancelariach, którym zależy na zwiększeniu rozpoznawalności i które, nie ma co ukrywać, są mniej obłożone pracą. Co jednakże wcale to nie oznacza, że pomoc prawna przez nie udzielona będzie na niższym poziomie.
6. OKRĘGOWE RADY ADWOKACKIE
Okręgowe Rady Adwokackie to organy samorządowe adwokatów, które co pewien czas organizują tzw. Dni Bezpłatnych Porad Adwokackich. Ponadto bardzo często w ich siedzibach dyżurują adwokaci, którzy udzielają porad całkowicie pro bono.
Analogiczną pomoc można uzyskać z Okręgowych Radach Radców Prawnych.
Z pewnością warto zadzwonić i zapytać, czy w najbliższym czasie przewidywana jest pomoc prawna udzielana nieodpłatnie. Może akurat będziesz miał szczęście i załapiesz się na miłą rozmowę z jakimś adwokatem, który przy okazji rozwiąże Twój problem :)
Wszystkie wymienione powyżej metody na uzyskanie nieodpłatnej pomocy prawnej łączy jedno – musisz się wykazać inicjatywą i poszukać, podzwonić oraz popytać.
Jedno jest pewne – jeżeli nie spróbujesz, pomocy nie uzyskasz na 100%. Jeżeli jednak podejmiesz próbę, to zawsze masz szansę na profesjonalną pomoc w rozwiązaniu Twojego problemu bez wydawania na ten cel ani grosza.
